Czy oczyszczacz powietrza ochroni nas przed zachorowaniem na COVID-19?

Od wybuchu epidemii koronawirusa w marcu 2020 na rynku pojawia się coraz więcej oczyszczaczy powietrza. Duża część z nas myśli sobie, że te urządzenia to chwyt marketingowy, dodatkowy gadżet do firmy czy gospodarstwa domowego albo kolejna rzecz, na którą chcą nas „naciągnąć”.

Większość z tych opinii wynika z niewiedzy, jak urządzenie działa – bo przecież oczyszczania powietrza nie widzimy gołym okiem. Skutki są można by rzec „niewidzialne” ale to, że czegoś nie widać to nie znaczy, że nie działa.

Wiele cząstek, takich jak bakterie, wirusy ( w tym COVID-19) są niewidoczne, ale atakują nas w najmniej oczekiwanym momencie i dają objawy chorobowe.

Oczyszczanie powietrza, niewidoczne dla nas, na pewno widoczne jest dla drobnoustrojów i zanieczyszczeń osadzonych w powietrzu. Zobaczymy to gołym okiem po niedługim okresie użytkowania oczyszczacza. Wystarczy co jakiś czas sprawdzić czystość filtra w urządzeniu. Zapewniam, że będzie zmieniał sukcesywnie kolor z białego na ciemnoszary.

Oczyszczacze powietrza zaopatrzone są w różnego rodzaju filtry. Jednym z głównych jest filtr HEPA, który bardzo dobrze oczyszcza powietrze z wielu zanieczyszczeń. Chcesz dowiedzieć się w jaki sposób? Przeczytaj dalszą część artykułu 🙂

Co to jest filtr HEPA?

Filtr HEPA (High Efficiency Particulate Air Filter) początkowo wykonywany był ze szkła spiekanego i powstał przy opracowywaniu amerykańskiego programu budowy bomby atomowej. Jego zadaniem było oczyszczanie powietrza z zanieczyszczeń radioaktywnych. Obecnie najczęściej wytwarza się go z polipropylenu i niekoniecznie tylko do projektów atomowych :-). Cienkie elementy tego włókna przypominają bibułę, złożoną w kształt harmonijki. Poszczególne włókna, ułożone są w taki sposób, aby tworzyć pory. Ta specjalna konstrukcja sprawia, że filtry HEPA przechwytują cząstki o różnej wielkości. Najlepiej radzą sobie z cząstkami o wielkości od 0,3μm ale wykazują również wysoką skuteczność w usuwaniu zanieczyszczeń mniejszych niż 0,3μm i większych lub równych 0,1μm.

Jakie zanieczyszczenia, wirusy i bakterie zatrzymuje filtr HEPA?

Poniżej znajduje się kilka przykładów zanieczyszczeń, które usuwa filtr HEPA z naszego powietrza. Jednym z nich są cząstki COVID-19.

a) wirusy. W Polsce najczęściej występują:

• Wirus COVID-19 – średnica od 0,6-0,14 μm
• Wirus grypy – średnica około 0,1 μm
• Wirus odry – od 0,1 do 0,3 μm

b) pyłek 5-100 μm

c) sierść zwierząt domowych 0,5-100 μm

d) roztocza 0,5-50 μm

e) pyły zawieszone PM10 2,5-10μm

f) pyły zawieszone PM2.5 1-2,5μm

g) bakterie 0,35-10μm – WHO, Światowa Organizacja Zdrowia wśród najgroźniejszych bakterii umieściła:

• Escherichia (w tej grupie znajduje się pałeczka okrężnicy) – 1-1,5×2-6 μm,
• Klebsiella pneumoniae (pałeczka zapalenia płuc) – 0,3-1,5×0,5×5,
• Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) – 0,5-0,8×1,5-3 μm

h) pleśń 2-20 μm wirusy. W Polsce najczęściej występują:

 i) ołów 0,1-0,7 μm

 j) sadza 0,2-10 μm

Zastosowanie filtrów HEPA

Filtry HEPA obecnie używane są na bardzo szeroką skalę. Wszędzie tam, gdzie potrzebne jest otoczenie wolne od szkodliwych substancji. Montuje się je w odkurzaczach, oczyszczaczach powietrza, klimatyzacji, w samochodach. Filtry te mają również zastosowania w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, elektronicznym, w szpitalach i laboratoriach, gabinetach lekarskich czy w schronach wojskowych.

Klasyfikację filtrów HEPA opisuje norma EN 1822-1:2009.

W zależności od skuteczności filtry są oznaczane symbolami EPA E10, EPA E11, EPA E12, HEPA H13, HEPA H14.

Oprócz EPA i HEPA występują również symbole ULPA o najwyższej skuteczności 99,999995%. Stosowane są m.in. w przemyśle nuklearnym oraz sektorze energetycznym.

W oczyszczaczach powietrza najczęściej stosowanym rodzajem filtra jest EPA E11, EPA E12 i HEPA H13 (www.nanocare.com.pl – wszystkie oczyszczacze z oferty NANOCARE posiadają filtr HEPA H13),

Jak działa filtr HEPA?

Cząsteczki zanieczyszczeń występujących w powietrzu mają różną wielkość, prędkość przemieszczania i masę. Stąd proces filtracji przebiega poprzez różne mechanizmy, oddziałujące na różne cząstki: przesiewu, dyfuzji, inercji oraz przechwycenia.

Przesiewanie – kiedy cząstki zanieczyszczeń są zbyt duże aby zmieścić się między włóknami filtra, zostają zatrzymane na ich powierzchni.

Dyfuzja – dotyczy najmniejszych cząstek. Pył zawieszone i inne drobne frakcje poruszają się chaotycznie, niezależnie od ruchu strumienia powietrza. W pewnym momencie wpadają na włókna filtra i zostają zatrzymane.

Inercja- działa ona na te duże i ciężkie cząstki. Kiedy strumień powietrza zmienia kierunek, te cząstki nie podążają za nim tylko poruszają się dalej tym samym torem tak długo aż napotkają przeszkodę – włókno filtra na swojej drodze.

Przechwycenie- dotyczy cząstek o średniej wielkości i masie, które są za małe aby osadzić się na włóknach przy pomocy inercji ale znowu też zbyt duże aby zadziałało zjawisko dyfuzji. Drobiny te podążają z kierunkiem strumienia powietrza w dużej bliskości włókna i gdy przypadkiem na nie wpadną, „przyklejają” się do włókna.

Połączenie tych mechanizmów pozwala wychwytywać zarówno bardzo małe cząstki jak i te większe.

Myślę, że udało nam się przybliżyć temat w zadowalającym stopniu. Pamiętajmy zatem, kupując oczyszczacz powietrza, zaopatrzmy się koniecznie w taki z filtrem HEPA, najlepiej H13, dodatkowymi filtrami, lampą UV-C lub mechanizmami oczyszczającymi powietrze.

Oczyszczacz nie uchroni nas przed zachorowaniem na COVID-19 w 100%. Nie jest przecież z nami 24h na dobę. Z pewnością jednak jeśli użyjemy go w pomieszczeniach, w których przebywamy mocno to ryzyko zmniejszy.

Zapraszam Państwa do przeczytania pozostałych artykułów umieszczonych na naszym elektroblogu.